Omgaan met TS

Je hebt je middelbare schooldiploma, maar je bent nog niet klaar om aan het werk te gaan. Dan is verder studeren aan de universiteit of hogeschool misschien iets voor jou. Twijfel je? Niet iedereen hoeft een academische opleiding te volgen. Je kunt er ook meer onconventionele en praktische cursussen vinden, zoals sieraden maken, alles is mogelijk. Heb je het gevoel dat studeren iets voor jou is? Hieronder vind je wat informatie en tips over studeren met TS.

Moet ik zeggen dat ik Tourette heb?

Dat heb je jezelf ongetwijfeld al eerder afgevraagd. Misschien heb je het vroeger gedaan, maar nu zie je de universiteit of hogeschool als een nieuwe start en denk je er anders over. Het is misschien een kans om te laten zien wie je echt bent en waarschijnlijk kent niemand je daar. Het is dus helemaal aan jou of je het vertelt of niet.

Het is ook veel minder gestructureerd dan op school en je bent veel vrijer in je handelen. De andere studenten zijn ook nieuw en komen uit het hele land. Je bent meer een individu en dat wordt daar ook meer gewaardeerd. Het kan dus ook zijn dat mensen meer openstaan voor mensen met TS.

Je kunt professoren en begeleiders vertellen dat je Tourette hebt. Zij kunnen ervoor zorgen dat je de juiste ondersteuning krijgt.

Dan heb je je kotgenoten. Misschien is het ook een goed idee om ze te informeren. Je deelt dingen met deze mensen, zoals de keuken en de badkamer. Het kan dus handig zijn om open te zijn over je TS: zo voorkom je ergernissen wanneer je bijvoorbeeld laat 's avonds vocale tics hebt, en misschien kun je er samen de humor in zien!

Als je met meerdere mensen onder hetzelfde dak woont en kamers deelt, komt het erop aan om compromissen te sluiten en als je open bent over je TS, kan dat helpen om een meer ontspannen sfeer in je kot te creëren en dat is echt veel waard. In sommige gevallen kun je er al achter komen wie je huisgenoten zullen zijn. Dan kun je ze misschien per e-mail op de hoogte brengen, wat misschien makkelijker is. Als je besluit ze niet te informeren, is dat natuurlijk jouw beslissing en helemaal oké. Vaak zijn mensen heel begripvol eens ze weten wat er aan de hand is.

Wees gerust, er zijn vast al veel luidere mensen de revue gepasseerd dan jij met je tics, probeer je er dus niet te veel zorgen in te maken. 

Dan zijn er nog je medestudenten en vrienden. Nogmaals, je hoeft het niet te zeggen, maar het kan je helpen als je tijdens de les een merkbare tic hebt. Dan weten ze dat het niet met opzet is. Vergelijk het eens met iemand die veel hoest of niest. Dit zijn geluiden die je niet kunt voorkomen, dus bij Tourette is het een beetje hetzelfde. De meeste mensen worden slechts tijdelijk afgeleid door geluiden. Als je nog niet klaar bent om het in de eerste les te zeggen, doe het dan een paar lessen later. Je zult je ook beter kunnen concentreren als je niet steeds probeert die tic te onderdrukken.

Heb je speciale faciliteiten nodig?

Het is mogelijk dat jouw vorm van Tourette betekent dat je speciale accommodaties nodig heeft, om wat voor reden dan ook. Misschien verergeren omgevingsgeluiden je tics, dus een kamer verder weg van de drukte zou helpen, tijdens examens. Misschien heb je nood aan een apart lokaal omdat jouw tics tijdens het maken van een examen anderen kunnen storen? Misschien heb jij veel last van tics tijdens het schrijven en heb je nood aan werken op een computer? Neem contact op met de studentenbegeleiders, zij kunnen veel voor je betekenen. Doe vooral wat goed voelt, waar jij nood aan hebt en ga hier actief mee aan de slag.

Sommige universiteiten of hogescholen vragen ook om een brief te schrijven om jezelf en je Tourette voor te stellen voor de lectoren en professoren. Zie dit als een mooie kans om meer begrip te creëren voor je tics.

Wat als ik schade aanricht met mijn TS?

Koten op de campus: volgens de reglementen ben je verantwoordelijk voor eventuele schade die je veroorzaakt aan de accommodatie. Als je bang bent dat je tics schade kunnen veroorzaken, bespreek dit dan met je universiteit. Ze zullen begripvoller zijn als je open bent over je Tourette en eventuele schade direct meldt, zodat er later geen geschil is. Zorg ervoor dat je dit in je contract opneemt.

Verhuurders. Als het om verhuurders gaat, is het niet altijd zo eenvoudig. Je tekent een huurovereenkomst waarin meestal staat dat alle schade, behalve door dagelijks gebruik en slijtage, voor rekening van de huurder komt. Voordat je het contract tekent, is het daarom aan te raden om je huisbaas op de hoogte te stellen van je TS, anders kun je je aanbetaling verliezen. Afhankelijk van de verhuurder kun je voorstellen om een clausule op te nemen waarin staat dat je niet aansprakelijk kunt worden gesteld voor schade als gevolg van je TS. De kans is groot dat je juridisch advies kunt inwinnen bij je universiteit of hogeschool voordat je een huurovereenkomst tekent. Je kunt als huurder trouwens niet geweigerd worden op basis van je TS, dat is discriminatie.

Wat als mijn tics mijn buren storen? Je denkt misschien dat je buren last zullen hebben van je tics. Dat is heel attent van je, maar je moet je daar niet al te veel zorgen over maken. De meeste studenten worden blootgesteld aan geluiden of lawaai van hun huisgenoten, dus de meesten zijn zich daar zelfs van bewust en zijn eraan gewend. Je zult waarschijnlijk veel luidere mensen tegenkomen. Als je je nog steeds ongemakkelijk voelt, vraag dan om advies op de campus, zij kunnen je misschien helpen door beter geïsoleerde huisvesting te bieden.

Wat als ik tijdens de les tic?

Ticcen tijdens de les kan vervelend zijn. Voor jou kan het moeilijk zijn om aantekeningen te maken tijdens het ticcen of om gefocust te blijven terwijl je je tics onderdrukt. Hier zijn een paar tips: je kunt met je docent praten en ze kunnen je een geschreven versie geven of je kunt de notities lenen van een bevriende studiegenoot. Veel lessen worden opgenomen, zodat je ze achteraf kunt herbekijken en de notities kunt uitschrijven. Als dit niet het geval is kun je vragen ana jouw docent of dit mogelijk zou zijn in verband met jouw Tourette. Laat het je docent ook weten als je tijdens de les geluiden gaat maken. Dit laat de docent weten dat je de les niet verstoor zodat deze zich niet zal ergeren. Als je je nog steeds ongemakkelijk voelt, praat er dan met de studiecoach over en vergeet niet dat je net zoveel recht hebt op het volgen van lessen als je medestudenten.

Wat als ik problemen heb met opdrachten en examens?

Misschien heb je in het verleden problemen gehad met examens. De universiteit of hogeschool moet je de mogelijkheid geven om de examens in een aparte ruimte af te leggen en/of je extra tijd te geven. Om zeker te zijn van die extra tijd, moet je aanvraag voor faciliteiten ruim van tevoren worden aangevraagd. Ruim van tevoren betekent maanden, niet weken of dagen. Wat taken betreft, is het het beste om je docent vanaf het begin op de hoogte te stellen en om hulp te vragen. Het kan handig zijn om om de zoveel tijd samen te zitten met een studiebegeleider of als de deadlines naderen, als je hier moeite mee ervaart. Zo weet je zeker dat je het werk kunt volhouden. Je kunt ook hulp vragen aan vrienden. Als je al achterop bent geraakt, vraag dan om hulp. Het is vaak mogelijk om dat goed te maken en dan is er altijd de tweede zit, maar reken daar niet te veel op, zie het alleen als laatste redmiddel. Het is beter om van tevoren om hulp te vragen om op schema te blijven.

Wat als ik een dokter nodig heb?

Als je lang in je studentenkot verblijft, kun je een plaatselijke huisarts zoeken. Je GMD (Global Medical File) kan door die arts geraadpleegd worden. Op sommige universiteiten zijn er ook studentenartsen die je kunnen helpen.